Czad to tlenek węgla, który powstaje podczas procesu niepełnego spalania przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. Czad (tlenek węgla) jest szczególnie niebezpieczny, bo jest gazem bezwonnym, bezbarwnym i pozbawionym smaku, a więc przez człowieka.
Przyczyny zatruć czadem.
Jedną z głównych przyczyn zatruć jest niedostosowanie istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności okien i drzwi stosowanych w pomieszczeniach, w których następuje spalanie gazu lub innych paliw. Najczęściej do wypadków związanych z zatruciem czadem dochodzi w łazience wyposażonej w termę gazową. Tego typu zatrucie następuje, gdy brak jest dostatecznego napływu powietrza do spalania gazu (paliwa). Przyczyną są zatkane otwory wentylacyjne w drzwiach łazienki, zakryta kratka wentylacyjna, niesprawne przewody kominowe. Wadliwe działanie przewodów kominowych wynika głównie z ich nieszczelności (pęknięć, wykruszenia), niewłaściwej konserwacji lub jej braku, przeróbek dokonywanych na własną rękę lub zatykania przewodów kominowych z powodu niewłaściwie rozumianej troski o uniknięcie strat ciepła.
Zatrucia czadem.
Czad dostaje się do organizmu drogami oddechowymi. Jego trujące działanie polega na łączeniu się z hemoglobiną, co sprawia, że transport tlenu z płuc do tkanek jest drastycznie zmniejszony, czego efektem jest ich niedotlenienie.
Na skutek działania czadu w pierwszej kolejności ulegają uszkodzeniu narządy najbardziej wrażliwe na niedotlenienie, czyli układ krążenia i ośrodkowy układ nerwowy. W cięższych zatruciach dochodzi do zaburzenia gospodarki węglowodanowej, krwawień w różnych narządach i wystąpienia rozległych obszarów martwiczych
Objawami przewlekłego zatrucia tlenkiem węgla są:
- osłabienie pamięci,
- utrata łaknienia,
- utrata czucia w palcach,
- senność w dzień i bezsenność w nocy,
- zaburzenia krążenia, zmiany w morfologii krwi,
- objawy parkinsonizmu: drżenia mięśni, maskowaty wyraz twarzy,
- “chód pingwini” – ostrożne poruszanie się z szeroko rozstawionymi nogami,
- szaroziemiste zabarwienie skóry.
W zależności od stężenia czadu w powietrzu człowiek narażony jest na lekki zatrucie, zatrucie lub nawet śmierć. Objawy towarzyszące zaczadzeniu to lekki lub silny ból głowy, wymioty i konwulsje, trwała śpiączka.
Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla?
W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy:
- zapewnić dopływ świeżego, czystego powietrza,
- wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, z zachowaniem własnego bezpieczeństwa,
- wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe, straż pożarną),
- jak najszybciej podać tlen,
- w przypadku gdy osoba poszkodowana nie oddycha lub doszło do zatrzymania akcji serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta – usta oraz masaż serca.
UWAGA UWAGA UWAGA UWAGA UWAGA
Najważniejsze to nie wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu. Należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy, pamiętając przy tym o własnym bezpieczeństwie.
